قدس آنلاین- گروه استان ها: عضو پژوهشگران موسسه فرهنگی اکو به مفاخر برخاسته از خرگرد تربت جام اشاره کرد و گفت: عبدالرحمن جامی، خاتم الشعرای شعر فارسی، هاتفی خرگردی ، قاسم انوار ، ابویوسف زرشتکی و ابوعلی زرشتکی، حکیم احمد خرگردی مطرح کیهان‌شناسی و ریاضیدان ایران است وهمگی در دامن همین منطقه خرگرد جام پرورش یافته‌اند ومتأسفانه به دلیل کم توجهی و معرفی نشدن این پیشینه تاریخی، بسیاری از مردم و حتی چهره‌های تحصیل کرده این منطقه، این بزرگان را به درستی نشناخته‌اند .
دکتر علیرضا قیامتی در این رابطه به خبرنگار قدس آنلاین اظهار داشت: هدف از احیای خرگرد کهن این است که چهره واقعی خرگرد که یک چهره بسیار کهن و تاریخی بوده را به دنیا بشناسانیم.
خرگرد، متأسفانه شناخته شده نیست
وی گفت: خرگردی که پیشینه‌ای آن حداقل به ۶ هزارسال قبل از میلاد بر می گردد، متأسفانه شناخته شده نیست و خرگرد تربت جام بیشتر زیر محاق خرگرد خواف است و چنانکه می‌بینیم در کتاب‌های درسی و حتی صداوسیما که می‌خواهند خرگرد خراسان را معرفی کنند، به سراغ خرگرد خواف می‌روند.
وی ادامه داد: البته آن خرگرد هم پیشینه تاریخی دارد ولی نه اندازه این خرگرد و هدف از خرگرد در تاریخ، خرگرد جام است.
وی تاکید کرد: چهره‌های بزرگ برجسته زیادی در طول تاریخ از خرگرد جام برخاسته‌اند و «عبدالرحمن جامی»، «خاتم الشعرای» شعر فارسی، «هاتفی خرگردی» که یکی از بزرگ ترین حماسه سرایان تاریخی ایران است، «قاسم انوار» از بزرگ ترین شاعران و عارفان اشراقی ایران، «ابویوسف زرشتکی» و «ابوعلی زرشتکی» که از بزرگان و دانشمندان قرن ششم و هفتم بوده‌اند، «حکیم احمد خرگردی» متعلق به قرن ششم و از چهره‌های مطرح کیهان‌شناسی و ریاضیدان ایران است.
این استاد دانشگاه افزود: به استناد تاریخ، ازآنجائیکه این شهر تاریخی نظامیه و خانقاهی داشته، عرفا و اساتید بزرگی مانند یوسف اهل جامی در قرن هشتم و نهم پروانه و اجازه استادی خود را از خرگرد جام می‌گیرد و به هرات می‌رود و همچنین پوربهای جامی در قرن هفتم، میرزا فصیحی اسفرقابادی که در سمرقند و بخارا تدریس می‌کردند، پروانه استادی شان را از این محل دریافت کرده بودند.
آثار باستانی خرگرد، مورد غفلت قرار گرفته است
وی گفت: اما در دوره‌های بعد می‌بینیم، براثر بالایای طبیعی و مسائل سیاسی، خرگرد آن رونق و عظمت خودش را کم کم از دست می‌دهد واینک این منطقه تاریخی با تمام داشته و آثار باستانی‌اش، مورد غفلت قرار گرفته واز این آثار و بقایای تاریخی به‌خوبی محافظت نشد، چنانکه در دهه اخیر، شاهد فروریختن ارگ تاریخی خرگرد بودیم.
وی با انتقاد از عدم توجه میراث فرهنگی گفت: این ارگ توسط میراث فرهنگی محافظت نشد و حتی حریمی برای این بنا تعیین نگردید و پیشروی کشاورزان به این بنا و آبیاری اراضی کشاورزی تا نزدیکی ارگ، باعث شد کم‌کم این اثر تاریخی فروبریزد.
قصر گلچهره باارزش ترین و قدیمی ترین اثر تاریخ خرگرد جام
این عضو پژوهشگران موسسه فرهنگی اکو به آثار ارزشمند تاریخی و باستانی خرگرد اشاره کرد و گفت: باارزش ترین و قدیمی ترین اثر تاریخ خرگرد، قصر گلچهره یا همان قصر خسرو است که بالغ بر ۲ هزار سال قدمت دارد.
وی در ادامه اظهار داشت : بنا به نظر باستان شناسان، این بنا حداقل به دوره اشکانیان و حتی به هخامنشیان برمی‌گردد و مساحت جغرافیایی آن از روستای حاجی‌آباد تا تقی‌آباد زیر تپه‌های تاریخی خرگرد، حدود ۱۱ کیلومتر قبرستان‌های تاریخی وجود دارد که نشان از قدمت بالای این منطقه است و تپه ماهوری‌های اطراف روستای لنگر که روی شهر باستانی خرگرد را پوشانده، حکایت از پیشینه‌ی منطقه دارد و هنوز کنکاش نشده است.
این پژوهشگر و محقق به گردآوری کتابی با موضوع فرهنگ، تاریخ و نامداران خرگرد اشاره کرد و افزود: این کتاب در مراحل پایانی است و تا چند ماه دیگر به‌منظور معرفی و شناساندن چهره واقعی خرگرد جام منتشر خواهد شد.
خرگرد، نباید مورد غفلت قرار گیرد
رجبعلی لباف خانیکی باستان شناس ایران و مدیرکل اسبق میراث فرهنگی خراسان رضوی در این خصوص به جایگاه تاریخی شهر خرگرد اشاره کرد و گفت: قدمت این شهر تاریخی مربوط به قبل از اسلام است و حضور اندیشمندان بزرگ در این مکان تاریخی ارزشمند، نشانگر میراث کهن ایرانی بوده که نباید مورد غفلت قرار گیرد.
این باستان شناس گفت: در تپه‌های اطراف لنگر تربت جام آثار بسیار مهمی ازجمله سفال، اشیای دوران ساسانی، انواع سازه‌های ارزشمند معماری در زیرخاک همانند گنجینه‌ای ارزشمند پنهان هستند. درصورتیکه کاوش و حفاری شوند، در آینده یک جاذبه گردشگری مهمی در این منطقه ایجاد خواهد شد.
منطقه خرگرد جام که حاکی از تاریخ چند هزارساله خراسان است
یک عضو هیئت‌علمی گروه باستان‌شناسی دانشگاه تهران گفت: منطقه خرگرد جام که حاکی از تاریخ چند هزارساله خراسان است باید مورد توجه قرار گیرد و تمام این تپه ماهورها که در منطقه خرگرد جام وجود دارند، مجموعه‌هایی از بناهای تاریخی هستند که هر یک گویای بخش باشکوهی از تاریخ خراسان و منطقه هستند.
دکتر میثم لباف خانیکی افزود: این آثار باستانی و بزرگان تاریخی ما به زمان خاصی محدود نیستند که بگوییم ۲۰۰ یا ۵۰۰ و حتی چند هزار سال قدمت دارند، اینها برگرفته از تاریخ ما هستند و در چنین مناطقی که به واسطه شرایط مساعد جغرافیایی و از طرفی پتانسیل و توانایی‌های بالقوه تاریخی‌ای که داشته، جمعیت‌هایی را به خودش جذب کرده است که ابتدا به‌صورت روستا و با گسترش روستاها به شهرها و توسعه آن منجر شده است.
خرگرد جام، کوهی از فرهنگ، تمدن، شکوه و جلال تاریخ خراسان وی در ادامه گفت : در دل و بطن همان شهرها یا روستاها مراکز علمی، فرهنگی و تمدن شکل می‌گیرد که شخصیت‌هایی مانند قاسم انوار، عبدالرحمن جامی و هاتفی خرگردی از دل این مناطق برمی‌خیزند و این بزرگان در این بستر تاریخی و فرهنگی پرورش پیدا کردند، تربیت شدند و اکنون آن‌ها را با یک نام و تاریخ مشخص می‌شناسیم ولی هرکدام از این بزرگان، نماینده یک پیشینه چند هزارساله در فرهنگ و تمدن این منطقه خراسان هستند.
این باستان‌شناس گفت :این آثار و بناها صرفاً یک نشانه از آن‌ها نیست بلکه کوهی از فرهنگ، تمدن، شکوه و جلال تاریخ خراسان در پشت هر یک از این آثار تاریخی و شخصیت‌هایی که اینجا خفته‌اند، نهفته است.
نظر شما